Słowo harfa pochodzi od indoeuropejskiego słowa KER, co oznacza wygięty, zakręcony, słowo KEREB jest bezpośrednim źródłem słowa harp w j. angielskim. Pierwszy raz słowo to pada w poemacie Venantiusa Fortunatusa, biskupa Poitiers w VI w., w którym wysławiając Franków pisze o celtyckich i germańskich barbarzyńcach:
"Romanusque lyra, plaudat tibi barbarus harpa, Graecus Achilliaca, crotta Britanna canat."
Co oznacza w wolnym tłumaczeniu:
"Rzymianie szczycą się lirą, barbarzyńcy harfą, Grecy lirą Achillesa, Brytowie crottą."
Harfa to (za Wikipedią) instrument strunowy szarpany (chordofon) w kształcie stylizowanego trójkąta, jeden z najstarszych instrumentów muzycznych. Wywodzi się od łuku i znany jest już w kulturze starożytnej Mezopotamii (tzw. harfa z Ur). Mówi się, że biblijny król Dawid śpiewał psalmy akompaniując sobie na harfie kinnor, która w rzeczywistości jednak nazywana jest harfą błędnie, będąc odmianą liry. Instrumenty przypominające harfę znaleźć można w wielu kulturach. Harfę przypomina np. chiński instrument strunowy o nazwie konghou.
Współczesną popularność instrument ten zawdzięcza królowej Francji - Marii Antoninie Austriaczce, która była utalentowaną harfistką. Dzięki modzie, jaka zapanowała na harfę w okresie schyłku monarchii francuskiej, instrument ten rozwinął się technicznie i stał się bardziej interesujący dla kompozytorów, którzy dotychczas rzadko komponowali utwory harfowe ze względu na niepraktyczność instrumentu.
Współczesna harfa pedałowa o podwójnym wcięciu ma 46 lub 47 strun nastrojonych diatonicznie w Ces-dur i 7 pedałów, służących do przestrajania strun jednoimiennych. Harfa taka umożliwia przestrajanie 44 strun (tj. wszystkich z wyjątkiem jednej lub dwóch najniższych i jednej najwyższej) o jeden lub dwa półtony, a zatem używanie wszystkich tonacji. Przestrajanie to jest możliwe dzięki mechanizmowi, składającemu się m.in. ze sprężyn, drutów zwanych pilotami, przekładni i widełek.
Czy wiesz, że … Harfa jest herbem Irlandii ?
Harfa jest symbolem Irlandii, jest jej godłem państwowym, wizerunek harfy znajduje się na walucie zielonej wyspy. Harfa, która stała się wzorem dla symbolu państwowego istnieje naprawdę. Obecnie przechowywana jest w Trinity College w Dublinie.
Harfa występuje też w polskiej poezji.
Na przykład w wierszu dla dzieci Wandy Chotomskiej:
Harfa ma 47 strun,
7 pedałów i ramy,
a my, patrząc na harfę,
wciąż o to samo pytamy:
Dlaczego na harfie grają
prawie wyłącznie panie?
I zaraz odpowiadamy
sobie na to pytanie:
Bo jak wynika z obrazów,
które znamy z kościołów,
harfa jest instrumentem
godnym jedynie aniołów.
Harfa ma 47 strun,
7 pedałów i ramy,
a my, patrząc na harfę,
wciąż o to samo pytamy:
Dlaczego na harfie grają
prawie wyłącznie panie?
I zaraz odpowiadamy
sobie na to pytanie:
Bo jak wynika z obrazów,
które znamy z kościołów,
harfa jest instrumentem
godnym jedynie aniołów.
|
I poważniej w poemacie Jana Kasprowicza "Salome"
|
| ||
